Komputer stacjonarny czy laptop – wady i zalety
Najczęściej czytane
Komputer stacjonarny czy laptop - spis treści
- Dla kogo komputer stacjonarny?
- Wady i zalety komputera stacjonarnego oraz laptopa.
- Komputer stacjonarny czy laptop dla biura
- Komputer stacjonarny vs laptop dla graczy
- Komputer stacjonarny czy laptop dla projektanta?
- Podsumowanie: komputer stacjonarny czy laptop?
Wszystko zależy: grasz czy pracujesz z dokumentami, a może programujesz 3D gry albo projektujesz samoloty, a może jedyne sprawdzasz pocztę podczas podróży?
Wybór pomiędzy komputerem stacjonarnym a laptopem, wbrew pozorom, jest dość prosty i oczywisty, bo w niniejszym artykule wylistowałem najważniejsze wady i zalety każdego rozwiązania oraz doprecyzowałem wybór komputera do wykonywanych zadań.
Dla kogo komputer stacjonarny?
Oto przykładowe komputery stacjonarne w sklepie w Warszawie:
Komputer stacjonarny, przede wszystkim, dla ludzi wymagających, czyli dla tych którzy wykonują naprawdę wymagające zadania przy komputerze:
- montaż i renderowanie filmów;
- programowanie gier w 3D;
- wymagające obliczenia (obróbka baz danych z milionami rekordów);
- uruchomienie wirtualnych maszyn;
- projektowanie rozszerzonej rzeczywistości w 3D;
- zaawansowana grafika komputerowa (w tym dla projektantów widoków stron www, o ile pracują z plikami PSD po kilka gigabajtów).
Jeśli wykonujesz chociażby jedno z tych zadań - raczej zapomnij o laptopie. Nie to żeby się nie da, tylko, prawdopodobnie, będzie to męcząca praca z laptopem. A jeśli jesteś grafikiem, to jeszcze monitor dobrze wykalibrowany z solidnym ekranem przyda się.
Jeśli chcesz od czasu do czasu wymieniać podzespoły komputera na najnowsze, to też raczej stacjonarny. Chociaż dzisiejsi marketingowcy o tyle sprytni, działają o tyle zabójczo dla branży, że mają na kilka lat do przodu zaplanowane zmiany gniazdka procesorów, aby cały czas napędzać sprzedaż płyt głównych i innych podzespołów (zamiast rozwijać, hamują technologię). Poza tym, marketingowcy sztucznie ograniczają ilość dostępnej pamięci RAM, bo procesory obsługujące max 16GB pamięci RAM oraz 32GB, produkowane są na tej samej linii produkcyjnej, koszt produkcji jest podobny, a cena konsumencka różni się nawet o dwa razy. Więc stacjonarny też nie zawsze da się poważnie rozbudować.
Na końcu roku 2018 zbudowałem komputer o cechach:
- procesor Intel Core i5, 4 x 3.2 GHz;
- pamięć RAM 16 GB;
- trzy dyski: SSD 128 GB, HDD 320 GB, HDD 1 TB;
- dyskretna karta graficzna 1 GB RAM nVidia;
- dyskretna karta dźwiękowa Asus DGX.
Cena wszystkich podzespołów nie przekroczyła mi 2000 zł. Około godziny czasu na składanie. W Warszawie w przeciętnym sklepie u lidera rynku komputer o podobnych cechach, tylko że podzespoły ciut nowszej generacji (nie wiem po co, bo nie potrzebuję) kosztuje około 6000 zł. Po co mam przepłacać 4000 zł?
Jednak marketingowcy z góry zadbali o to żeby przeciętny Kowalski nadpłacił owe 4000 zł. Bo użyłem takich oto podzespołów:
Jeszcze ani razu nie dało mi się zużyć chociażby 70% mocy tego komputera. Używając go, renderuję filmy, tworzę grafikę, w tym 3D, projektuję sprzęt i oprogramowanie, używam wirtualnych maszyn, czasem obrabiam ogromne ilości danych, odtwarzam środowisko całych serwerów na potrzeby badania i naprawy oprogramowania, oczywiście programuję na co-dzień. Rzadko kiedy obciążenie tego komputera sięga powyżej 50% i ani razu jeszcze nie sięgnęło powyżej 70%. Przestrzeń SWAP, oczywiście, ani razu się nie uruchomiła (chociaż jest przewidziana, 32GB).
Nie mniej jednak, marketingowcy zadbali o to żeby Pan Kowalski nie dostał takiego komputera w adekwatnej cenie, bo docelowo produkują niekompatybilne podzespoły nowszych generacji. Bardzo szybka i wydajna pamięć RAM poprzedniej generacji, której użyłem, już nie jest kompatybilna z nowszymi płytami głównymi, a więc musisz wydać co-najmniej 550 zł zamiast 400, gniazdko procesora też nie jest kompatybilne z nowszymi procesorami, a więc za nowszy procesor musisz wydać około 1000 zł zamiast 200 zł. A co jest najważniejsze - kumplom pochwalisz się że masz zarombisty komputer, a w pracy, prawdopodobnie, nigdy nie poczujesz absolutnie żadnej różnicy w porównywaniu do tego komputera, którego ja złożyłem. Chyba że wykonujesz bardzo specyficzną pracę (projektujesz sterowniki do najnowszych podzespołów komputerowych, albo coś w tym stylu). Natomiast w portfelu jak najbardziej poczujesz tę różnicę, bo cała różnica może sięgać aż 4000 zł za sprzęt o podobnych cechach. Oto cała filozofia robienia kasy w branży IT.
Kupując w sklepie nowy komputer stacjonarny i nowy laptop (czyli wszystkie podzespoły tej samej generacji), przy podobnej cenie, stacjonarny komputer ma nieco lepsze cechy. Lepiej się chłodzi, zawsze można zamontować więcej dysków, najczęstszej ma więcej portów (chociażby USB, różne zewnętrzne SATA, HDMI, Display Port itd).
Podsumowując, wszędzie gdzie się da używać komputera stacjonarnego - polecam stacjonarkę.
Wady i zalety komputera stacjonarnego oraz laptopa
Porównując komputery stacjonarne oraz laptopy, chodzi mi o zwykłe komputery stacjonarne (obudowy od mini-tower i większe), chyba że zaznaczyłem inne.
Oto zalety komputera stacjonarnego:
- W tej samej cenie da się kupić lub zbudować mocniejszy sprzęt.
- W miarę łatwo rozbudować komputer o mocniejsze podzespoły (jeśli odpowiednio zadbać o to z góry).
- Można zamocować więcej dysków.
- Niektóre podzespoły, takie jak potężne dyskretne karty dźwiękowe czy graficzne, dostępne tylko w postaci rozszerzeń do komputerów stacjonarnych.
- W stacjonarnym komputerze prawie zawsze dużo lepsze chłodzenie, co z kolei też przekłada się dodatkowo na wydajność. Co więcej, w stacjonarnym komputerze prawie zawsze są dość spore możliwości do powiększenia efektywności chłodzenia (poprzez wymianę lub doinstalowanie bardziej wydajnych radiatorów i wentylatorów, a nawet wodowania).
- Płyta główna komputera stacjonarnego prawie zawsze ma więcej portów.
- Do stacjonarnego komputera prawie zawsze można podłączyć dwa i więcej monitorów (czasem trzeba wymienić lub po prostu zainstalować kartę graficzną).
- Wszystkie podzespoły komputera stacjonarnego działają przy mniejszym obciążeniu (mechanicznym, elektrycznym oraz cieplnym).
- Serwisowanie komputera stacjonarnego nie wymaga specjalnego sprzętu (czasem wymaga, i to bardzo zaawansowanego, ale to pojedyncze wypadki), wymienić każdy podzespół da się za pomocą zwykłego śrubokręta.
- Dzięki współczesnej obudowie z przezroczystą panelą boczną oraz elegancko podświetlanym płycie głównej i wentylatorom, współczesny komputer stacjonarny to prawdziwe dzieło sztuki, które cieszy oko (dla miłośników, oczywiście).
- Większość płyt głównych do komputerów stacjonarnych mają bardziej rozbudowany BIOS, a czasem nawet dwa.
- Obudowę komputera stacjonarnego da się (i to dość sprytnie) rozbudować o wbudowane czytniki kart pamięci, panele sterowania wirowaniem wentylatorów i inne, w tym dość egzotyczne gadżety.
- W komputerze stacjonarnym nigdy nie eksploduje bateria, chyba że ta do zasilania BIOSu, ale nie znam takich wypadków.
Wady komputera stacjonarnego:
- Stacjonarny komputer, jak wynika z samej nazwy, nie jest urządzeniem przenośnym, zajmuje więcej miejsca.
- Stacjonarny zużywa więcej prądu.
- Stacjonarny komputer jest uczulony na wyłączenie prądu nawet na ułamek sekundy. Chyba że jest zasilany przez UPS.
- W większości wypadków, stacjonarny komputer wytwarza więcej hałasu (wentylatory).
- Do komputera stacjonarnego koniecznie trzeba mieć monitor (za wyjątkiem zestawów All in One), klawiaturę i myszkę.
- Stacjonarny komputer jest bardziej uczulony na jakość prądu. W strefie przemysłowej lub przy zasilaniu od przenośnej prądnicy albo przetwornicy napięcia, mogą pojawić się problemy.
- Niektóre zestawy, takie jak All in One oraz te najmniejsze obudowy typu mini-box, prawie nie nadają się do rozbudowy, tak samo jak laptopy.
Zalety laptopa:
- Laptop jest w miarę lekki, przenośny. Oczywiście, wszystko jest względne, bo jeden z moich laptopów ma ekran 18.4 cali i waży 4.5 kg, to niektóre stacjonarne komputery są lżejsze.
- Laptop, o ile bateria działa, można odłączyć od gniazdka, można się nie martwić o to że na chwilę zniknie prąd.
- Laptop w mniejszym stopniu jest wymagający co do jakości prądu do zasilania.
- Laptop, w większości wypadków, zużywa mniej prądu niż komputer stacjonarny wraz z monitorem.
- Niektóre laptopy mają czytnik linii papilarnych, co w dużym stopniu powiększa bezpieczeństwo, bo można ustawić sobie odblokowanie laptopa poprzez ten czytnik, wtedy nie musimy za każdym razem wpisywać hasło (które można wczytać na różne sposoby).
- Kolejna kwestia bezpieczeństwa - laptop można w ułamek sekundy zakryć i dostęp od razu jest zablokowany (chyba że docelowo ustawiono inaczej).
- Laptop nie potrzebuje dodatkowych gadżetów. Można, dla większej wygody, podłączyć klawiaturę, myszkę, monitor itd, ale można też pracować nie używając nic oprócz laptopa - na przykład, w podróży.
- Odniosłem wrażenie, że laptop wolniej traci w cenie, szczególnie te markowe (Apple, Dell, Hewlett Packard). Nie badałem tego, ale tak mi się wydaje, dlatego zaliczam to do zalet. Rynek stacjonarnych komputerów w ostatnich latach trochę pomniejszył się, a laptopów odwrotnie, sprzedaje się co-raz więcej.
- Większość laptopów wytwarzają mniej hałasu niż komputery stacjonarne, bo mają uproszczone chłodzenie.
Wady laptopa:
- Przy tej samej cenie, laptop ma słabsze cechy.
- Laptop ma dużo słabsze chłodzenie, stąd nawet przy podobnych cechach wydajność jest mniejsza;
- Laptop jest trudniejszy (bo wymaga wiedzy i narzędzi) w serwisowaniu. Odpowiednio, obsługa jest droższa.
- W laptopie prawie brak możliwości do rozbudowy, chyba że pamięć RAM lub dysk da się w miarę lekko wymienić.
- Laptopy mają bardzo ograniczone wersje BIOS. Nie da się zaszaleć w ustawieniach. Raczej da się zwariować, bo tego nie da się ustawić, tamtego nie da się...
- Brak tak ogromnego wyboru podzespołów, jak do komputerów stacjonarnych.
- Czasem jest tak że naprawa laptopa przekracza jego cenę.
- Laptop ma mniejszą ilość portów (USB, Audio, HDMI, DVI itd).
- Z prasy wiadome wypadki eksplozji baterii w laptopach. Ja, na szczęścicie, nie jestem świadkiem, widziałem tylko w telefonach mocno spuchnięte baterię.
Komputer stacjonarny czy laptop dla biura
Do prostych prac biurowych dobrze pasuje każdy komputer. Akurat w tym wypadku nie polecę konkretnego wyboru, bo każdy wybór będzie dobry. Ja akurat wolę do biura markowe komputery poleasingowe (polecam artykuł o komputerach poleasingowych) albo złożone samodzielnie, ale koniecznie wyposażone w nowe dyski twarde. To jest kwestia gustu. Jeśli nie musisz chwalić się kumplom jaki masz cudowny nowy komputer, a praca naprawdę nie wymaga nowego sprzętu - nie widzę powodu przepłacać.
Laptop możesz zawsze zabrać ze sobą (o ile to nie jest firmowy komputer, a szef nie każe nie wynosić sprzętu poza teren firmy). Laptop zajmie mniej miejsca. Stacjonarny komputer możesz rozbudować o kilka dysków dodatkowych i dorzucić parę innych gadżetów. Pracę biurową wykonasz tak samo dobrze lub tak samo złe, a to nie z winy komputera.
Wydrukowanie dokumentów, księgowość (chociaż współcześni "programiści" potrafią stworzyć program księgowy o funkcjonalności kalkulatora, ale tak ciężki i nie wydajny niby on cały czas szuka bozon Higgsa, odczytując równolegle dane ze stu milionów czujników, zamiast księgować fakturę), robienie prezentacji i wiele innych rzeczy - zrobisz prawie na każdym komputerze. A w czasach dzisiejszych nawet na telefonie.
Tak że do prac biurowych nie da się usprawiedliwić ani jednego ani drugiego wyboru. Mogą być decydujące czynniki w konkretnym biurze - pewna infrastruktura, pewna konfiguracja biurka itd.
Komputer stacjonarny vs laptop dla graczy
Dopiero tu zaczyna się zabawa. Najmocniejsze komputery (z tych dostępnych w zwykłym sklepie komputerowym) produkowane i promowane właśnie dla graczy. Widziałem laptopy promowane (ale nie wiem czy produkowane) dla graczy, ale zapomnij o tym. Jeśli jesteś pasjonatem lub pasjonatką najnowszych 3D gier, musisz mieć solidny sprzęt. Tylko stacjonarny komputer (jak nie konsola do gier).
To dla graczy zaprojektowane najlepsze karty graficzne, najlepsze chłodzenie procesora, a nawet wyspecjalizowane myszki i klawiatury. Ja nie jestem graczem (chociaż przez jakieś parę lat projektowałem i programowałem gry dla tabletów i smartfonów), ale uwielbiam te myszki, tak zwane dla graczy.
Tak wygląda typowa współczesna (rok 2019) dyskretna karta graficzna dla graczy:
Zdjęcie z oficjalnej strony www.amd.com
Albo tak:
Zdjęcie z oficjalnej strony pl.msi.com
Jak widać po zdjęciach, te współczesne karty graficzne dla graczy to prawdziwe dzieła sztuki oraz inżynierii.
Co dopiero dyskretna karta graficzna laptopa:
Laptopy, podobnie jak komputery stacjonarne, nie zawsze mają dyskretną (czyli wymienną) kartę graficzną, bo nie zawsze jest potrzebna. Ale nawet te które mają, to w laptopie dużo gorsze chłodzenie i te karty graficzne dużo słabsze. Do niektórych zadań mogą zastąpić dyskretne karty graficzne komputera stacjonarnego, ale do tych najbardziej wymagających nie koniecznie.
Jeśli chodzi o komputer dla graczy, tu nie ma mowy o podzespołach poprzednich generacji. Czasem jest tak że współczesna gra komputerowa wymaga sprzętu, którego w dniu dzisiejszym jeszcze nie istnieje. Można sobie pomyśleć że w ten sposób sztucznie napędza się sprzedaż sprzętu, jednak, w mojej ocenie, tak nie jest. Tworzyłem 3D gry (chociaż, jak wspominałem, nie jestem graczem), dzięki temu z doświadczenia wiem że gry to naprawdę wyjątkowo wymagające oprogramowanie. Im bardziej gry dążą do podobieństwa (w szczegółach) do światu rzeczywistego lub do zwykłego filmu, tym większe wymagania do sprzętu.
Biorąc pod uwagę to że gracze często wymieniają podzespoły komputera, to na laptop nie ma szansy. Do gier tylko komputer stacjonarny, o ile chodzi o te najnowsze i najbardziej wymagające gry.
Komputer stacjonarny czy laptop dla projektanta?
Jeśli projektujesz, na przykład, domy, urządzenia, układy scalone itd, teoretycznie da się to robić na laptopie, bo laptop też może być wyposażony o dyskretną kartę graficzną (na pewno słabszą niż te do komputerów stacjonarnych, ale jednak dyskretną) i potężny procesor, wystarczający do pracy projektanta. W zasadzie, dobrego laptopa z dużym dodatkowym monitorem dobrej jakości (bo wiem że istnieją monitory o przekątnej 27’’ i o rozdzielczości 1920 x 1080 pikseli, no sorry, to jakieś nieporozumienie) wystarczy też dla projektanta samolotów, autobusów, domów czy układów scalonych.
Najprawdopodobniej, do pracy przyda się większy monitor, czyli cały zestaw raczej nie będzie zbyt przenośny, ale mocy obliczeniowej współczesnego laptopa wystarczy do prac projektowych. Do programowania i zaprojektowania oprogramowania (o ile nie są to gry 3D, bo do programowania i testowania gier 3D potrzebny jest stacjonarny komputer dla graczy z potężną kartą wideo) też zupełnie wystarczy współczesnego laptopa, o ile nie jest on zbyt niskobudżetowy.
Dla projektanta widoków stron internetowych lepiej mieć stacjonarny komputer, bo szybko zajdzie potrzeba dodać kolejny dysk HDD albo odświeżyć kartę graficzną. Do projektowania i programowania softu i stron www (o ile masz prawidłowe procesy wytwarzania oprogramowania, bo znam wiele polskich firm gdzie systemy teleinformatyczne projektują graficy) również zupełnie wystarczy laptopa.
Podsumowanie: komputer stacjonarny czy laptop?
1. Dla przeciętnego pracownika biurowego - obojętnie, może być stacjonarny lub laptop. Kwestia gustu.
2. Dla programisty lub administratora systemowego – w większości wypadków wystarczy współczesnego laptopa o cechach średnich lub wysokich, chyba że chodzi o programowanie gier 3D lub testowanie ogromnych baz danych.
3. Montaż i renderowanie filmów – zdecydowanie komputer stacjonarny, z dużą ilością pamięci RAM, dobrym chłodzeniem oraz dyskretną kartę graficzną.
4. Uruchomienie wirtualnych maszyn – raczej stacjonarny.
5. Projektowanie rozszerzonej rzeczywistości – też raczej stacjonarny komputer z dobrą dyskretną kartą graficzną.
6. Do próby kopania kryptowalut – stacjonarny, wyposażony o kilka potężnych kart graficznych, albo dedykowana konstrukcja (o powierzchni pary boisk piłkarskich, wyposażona o kilkanaście tysięcy kart graficznych, bo są takie).
7. Dla grafika komputerowego (o ile pracuje nad zaawansowanymi plikami graficznymi) - stacjonarny.
8. Projektowanie sprzętu - potężny laptop albo stacjonarka.
9. Pozostałe zastosowania - kwestia gustu.
Pewnie, nie wymieniłem wszystkich zastosowań, bo musiałbym napisać grubą książkę z listą zastosowań komputera lub laptopa, a jest to tylko artykuł na blogu informatycznym. Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania - proszę pisać w komentarzu pod artykułem.
Jeśli znalazłe[-a]ś w tekście, literówkę, błąd stylistyczny albo inny błąd językowy - bardzo proszę o napisanie poprawki w komentarzu pod artykułem albo przez formularz kontaktowy. Dziękuję!