Czym jest praca zdalna w domu? Jak ustawić połączenie zdalne?
Najczęściej czytane
Ostatnio skrzynka pocztowa mi pęka od mailów z pytaniami dotyczącymi pracy zdalnej. Najczęstszej czytelnicy i czytelniczki bloga informatycznego pytają mnie jak ustawić połączenie zdalne i co zrobić jeśli szef odmawia pracy zdalnej? W ciągu jednego tygodnia tylko przez formularz kontaktowy na blogu zgłosiło się prawie 200 (dokładnie 183) czytelników z tym samym pytaniem - jak ustawić połączenie zdalne? I to nie licząc tych którzy pytali coś w stylu "Wszystko prawidłowo poustawiałem, dlaczego mi nie działa?". Już odpowiadam.
Czym jest praca zdalna w domu? Spis treści
- Czym jest praca zdalna?
- Praca zdalna a telepraca
- Odporność pracodawcy na pracę zdalną
- Dla kogo jest praca zdalna?
- Sposoby wykonywania pracy zdalnej
- Jak ustawić połączenie zdalne?
- Co to jest RDP (Remote Desktop Protocol)?
- Co to jest VPN (Virtual Private Network)?
Czym jest praca zdalna?
Praca zdalna to taki sposób wykonywania pracy, gdy fizycznie znajdujesz się poza biurem (najczęstszej w domu, ale nie koniecznie) i wykonujesz pracę na odległości od podmiotu zlecającego.
Na całym świecie praca zdalna jest bardzo popularna od kilkunastu lat i staje się co-raz popularniejsza. Wykres mówi sam za siebie:
Jak widać, trend jest stabilnie rosnący. Co-roku ludzie na całym świecie zaczynają więcej interesować się pracą zdalną w grudniu, a ten rok, szczególnie marzec, pobił wszystkie rekordy.
Praca zdalna a telepraca
Telepraca to termin prawny, bo ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141), a dokładnie Rozdział IIb artykuł 67, definiuje pojęcie telepracy i telepracownika.
Określenie z ustawy brzmi: praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną (telepraca).
W języku potocznym telepraca i praca zdalna to jest to samo, natomiast, w języku prawnym nie koniecznie.
W pracy nigdy nie słyszałem żeby ktoś używał słowa telepraca. Wszyscy mówią praca zdalna. Jak szukasz pracy na portalu ogłoszeniowym to też piszesz praca zdalna, a nie telepraca. Jednak pamiętaj że jeśli w umowie (na przykład, o pracę) został użyty termin telepraca - stosunek ten reguluje Kodeks pracy.
Odporność pracodawcy na pracę zdalną
Praca zdalna jest bardzo popularna na całym świecie. Natomiast, w Polsce i niektórych innych krajach pracodawcy są wyjątkowo odporni na pracę zdalną. Boją się pracy zdalnej jak ognia. Większość pracodawców z którymi miałem do czynienia w Polsce są odporne na każde innowacje, nie tylko na pracę zdalną. Ale na pracę zdalną - szczególnie. Pracodawcy są mistrzami szukania wymówek dlaczego akurat w tym konkretnym wypadku nie da się pracować zdalnie. Mniejsze zużycie wody, prądu (komputer zużywa, ale monitor już nie, oświetlenie też nie, czajnik czy ekspres kawowy też nie), ogrzewania... W końcu mniejsze powierzchnie do wynajmu na potrzeby biura. Nie wiem czego oni tak boją się pracy zdalnej.
W marcu 2020 zrobiło się naprawdę poważnie: ogłoszona została epidemia, praca zdalna oficjalnie zalecana przez rząd i prezydenta (https://www.gov.pl/web/rodzina/praca-zdalna-wazne-pytania-i-odpowiedzi). A pracodawcy nadał szukają wymówek dlaczego nie da się wykonać pracy zdalnej. Mówię tu szczególnie o tych przypadkach gdzie tak naprawdę nie ma żadnej przeszkody do wykonywania pracy zdalnej.
Co zrobić jeśli pracodawca odmawia pracy zdalnej? Nie wiem... Przetrwać epidemię, bo teraz warto trzymać się pracy, nawet tej porąbanej, a po epidemii zmienić pracę. Jak kiedyś powiedziano w filmie Avatar, cytuję: "nie da się nalać do pełnego kubka". Jak jest już nalane - tylko wymiana.
Od kilku czytelników bloga informatycznego otrzymałem maili o podobnej treści, mianowicie, pytanie jak przekonać pracodawcę żeby wyraził zgodę na pracę zdalną? Przy czym pracownik wie że na pewno nie ma ani najmniejszego problemu, aby pracować zdalnie. Jedyne co mogę tu poradzić: szukajcie adekwatnego pracodawcy i jak sytuacja w kraju i na świecie się uspokoi, no to zmieniajcie pracę. Przerabiałem to w wielu polskich firmach (od strony pracownika). Niektórzy pracodawcy są tak odporni na pracę zdalną że nie do zrozumienia. A jak wynegocjujesz i zaczniesz pracować zdalnie to i tak szybko spieprzą Ci pracę, bo jak chce się udowodnić że jednak praca zdalna nie jest możliwa to raczej da się (udowodnić).
Dla kogo jest praca zdalna?
O dziwo, praca zdalna jest dla wszystkich kto pracuje przy komputerze i nie wykonuje czynności nad materiałami fizycznymi. Jeśli w biurze dokonujesz ważniejszych czynności nad materiałami fizycznymi (konstruujesz sprzęt, pakujesz towar, wypełniasz papiery itd) to może być ciężej z pracą zdalną, aczkolwiek nie niemożliwe. Natomiast, jeśli pracujesz przy komputerze i nie dokonujesz ważnych czynności fizycznych nad materiałami w biurze (picie kawy, herbaty i jedzenie bułek przy klawiaturze się nie liczy) - na pewno nic nie przeszkadza pracy zdalnej.
Praca zdalna jest możliwa dla następujących zawodów i to prawie bez wyjątków:
- projektant oprogramowania;
- programista;
- tester;
- grafik komputerowy;
- kierownik projektu;
- prawnik;
- marketingowiec;
- copywriter;
- nauczyciel;
- księgowy;
- administrator sklepu internetowego.
Ta lista nie jest wyczerpująca. To pierwsze co mi przyszło do głowy. W tych zawodach nie ma żadnych przeszkód nawet do stałej pracy zdalnej.
W Polsce to nawet placówki medyczne uruchomiły doradztwo online. Podobno, nadal nie wiedzą czym jest telemedycyna, bo mylą pojęcia - na stronie internetowej jednej z polskich klinik widziałem reklamę w której doradztwo zdalne nazywane telemedycyną. No ale chociażby te doradztwo pojawiło się. Nie wiem co im przeszkadzało zrobić to 15 lat temu. Ale lepiej późno niż wcale.
Ponad rok temu pisałem że amerykanie testowali nawet stanowiska pracy zdalnej dla kierowców autobusów komunikacji miejskiej. Ja osobiście nie przepadam za tym akurat pomysłem (bo jak ktoś napisze wirusa dla tego systemu i przyjmie kontrole, to dopiero będzie jazda), ale jeśli chodzi o pracę zdalną dla informatyków i innych zawodów - jak najbardziej.
Sposoby wykonywania pracy zdalnej
Jeśli chodzi o pracę przy komputerze, no to mamy dwa sposoby pracy zdalnej.
Pierwszy sposób to praca w domu nad danymi (plik graficzny, kod źródłowy, tabelka z danymi, plik wyeksportowany z programu księgowego itd) według następującego schematu:
Drugi sposób to zdalne podłączenie domowego komputera do komputera w pracy w taki sposób, aby praca faktycznie wykonywała się na komputerze w biurze (tworzenie plików, obróbka danych itd), a Ty widziałe[-a]ś co się dzieje na ekranie tamtego komputera poprzez monitor komputera domowego oraz mogłeś tym sterować. W dużym skrócie to tak jakby klikasz myszką, wciskasz klawisze na klawiaturze, Twój komputer wysyła odpowiednie polecenia do komputera zdalnego, a tamten obrabia dane i przekazuje obraz do wyświetlenia na Twoim domowym monitorze.
Przy próbie ustawienia zdalnego połączenia mogą wystąpić różne niespodzianki techniczne, bo samo połączenie może być zrobione na kilka sposobów, a każdy sposób ma wiele opcji. Technicznie ten drugi sposób jest zdecydowanie trudniejszy. Tak to wygląda:
Jak ustawić połączenie zdalne?
Do pracy zdalnej zgodnie z drugim schematem niezbędne jest połączenie do komputera zdalnego. Do połączenia zdalnego można użyć standardowych zasobów systemu operacyjnego: na zdalnym komputerze skonfigurować udostępniania zdalnego pulpitu, a na domowym użyć klienta (oprogramowania) RDP. Później wytłumaczę czym jest RDP. Tak to wygląda na diagramie:
Takie połączenie wprost nie zawsze jest możliwe. A jeśli jest - nie zawsze jest bezpieczne. Raczej, zawsze jest niebezpieczne. Aby poprawić bezpieczeństwo połączenia zdalnego, warto użyć VPN (Virtual Private Network, później wytłumaczę co to jest):
A gdyby nie udało się połączyć się poprzez standardowe zasoby systemu operacyjnego, można użyć dodatkowego oprogramowania, takiego jak TeamViewer, LogMeIn albo dowolnego innego - jest tego dużo na rynku. Wtedy połączenie zdalne ustawiamy według następującego schematu:
Co to jest RDP (Remote Desktop Protocol)?
RDP czyli Remote Desktop Protocol, jeśli przetłumaczymy na język polski to nam od razu dużo powie: protokół dostępu do zdalnego pulpitu. Czyli specyfikacja, opisująca jak oprogramowanie ma wymieniać się pakietami danych (i jakich dokładnie danych), żeby umożliwić przekazywanie poleceń w jedną stronę a obrazu w drugą.
Więcej o RDP znajdziesz na Wikipedii. Tam też nie ma zaskakująco dużo informacji. Jeśli interesuje Was ten temat, jeśli chcecie zagłębić się w temat protokołu RDP - napiszcie w komentarzu pod artykułem, to ewentualnie napiszę o tym osobny artykuł.
W dużym skrócie, RDP to sposób komunikacji komputerów do wykonywania pracy zdalnej. Jeden z wielu sposobów (protokołów, specyfikacji), bo są też inne.
Co to jest VPN (Virtual Private Network)?
Przy zwykłym połączeniu za pomocą, na przykład, protokołu RDP, w miarę łatwo uzyskać niesankcjonowany dostęp do komputera zdalnego. Proszę uważać z tym, bo da się wpiąć w takie połączenie i przychwycić dane oraz sterowanie zdalnym komputerem (a w wyjątkowych sytuacjach nie tylko zdalnym, ale też domowym):
VPN to takie połączenie, wewnątrz którego ustawia się imitacja sieci lokalnej, a już w tej imitowanej (wirtualnej, stąd nazwa Virtual Private Network) sieci ustawia się połączenie docelowe, na przykład, używając protokołu RDP lub innego. Sam VPN to jakby zabezpieczająca powłoka dla prawdziwego połączenia. Wszystkie dane wewnątrz VPNa są szyfrowane. To utrudnia zhakowanie takiego połączenia.
Połączenie do pulpitu zdalnego, używając protokołu RDP nawiązywane poprzez zabezpieczone połączenie VPN po angielsku nazywa się RDP over VPN i można zilustrować go w ten sposób:
Tylko uważajcie, jeśli pracodawca zatrudnia w miarę ogarniętych adminów, przy ustawieniu połączenia VPN oni mogą odczytać wszystko co leci z Twojego domowego komputera. Jeśli na jednym monitorze masz zdalny pulpit z pracy a na drugim robisz swoje rzeczy (czytasz prywatną pocztę, oglądasz YouTube, robisz własne projekty) - najczęstszej admini mogą wczytać wszystko co leci z/do Twojego komputera przez internet. Także pilnuj prywatności, żeby nie przychwycili jakiegoś hasła itd. Także VPN do sieci pracodawcy pod względem prywatności też nie wygląda za bardzo różowo. Pod względem zabezpieczenia pracodawcy - tak, ale nie Ciebie.
Jeśli macie jakieś pytania dotyczące tematu - proszę zadawać je w komentarzach pod artykułem. Raz na parę dni zaglądam do komentarzy i staram się odpowiadać.
A przy okazji napiszcie jakie jeszcze tematy Was interesują (tzn co chcecie czytać na blogu informatycznym).
Mała aktualizacja: mówienie o pracy zdalnej jest wrażliwe wg cenzorów YouTube
Nie umiem tego skomentować (w sensie bez przekleństw). To jest aktualny status reklam Google Ads, promujących film, w którym opowiadam o pracy zdalnej. Stanem na dzisiaj musiałem usunąć tamten film z YouTube (nie wiem, może się przestraszyli że powiedziałem na filmie że media kłamią na temat maseczek...).
No, cóż, nie wiem co korporacje pragną osiągnąć w ten sposób, ale wiem co osiągają: dzięki ich wybrykom teraz więcej piszę o wolności w sieci, o wolności cyfrowej, o technikach manipulacji w internecie, o inżynierii społecznej, uprawianej w jakimś chorym tempie od końca 2019 roku do lata roku 2022 - jeśli interesuje Cię ten temat, jeśli chcesz poznać jak Cię (a właściwie całą rasę ludzką) korporacje i media naciągają - zapraszam.
Jeśli znalazłe[-a]ś w tekście, literówkę, błąd stylistyczny albo inny błąd językowy - bardzo proszę o napisanie poprawki w komentarzu pod artykułem albo przez formularz kontaktowy. Dziękuję!
Komentarze
ślicznie gadasz )) teraz to wszyscy pracują zdalnie, ja też.
U nas admini od tego są, ale dziękuję za instrukcję